Sumak mevsimi geldi. Blogda sumakla ilgili birçok içerik birikti. Nasıl toplanır? Baharat olarak kullandığımız sumak nasıl yapılır? Ağacı neye benzer? Sumak ekonomisi üzerine bile yazdım (Bağlantılar hemen aşağıda). Bu defa ise uzun süredir aklımda olan Maraş’a tescillenmiş “sumak akıtı” veya “sumak ekşisi akıtı” yapmayı deneyeceğim.
Sabah sumakları topladım. Miktar olarak internette 10 kilo denmiş ama bu ne kadar akıt yapmak istediğinize göre değişir. Ben 10 litrelik bir kabın alabileceği kadar sömek sömek sumak topladım. Sömekleri peyderpey bir kaba alarak üzerini geçecek kadar su doldurdum. Ellerimle iyice ezerek, ovalayarak sumak ekşisinin suya geçmesini sağladım. Yaklaşık 10 dakika bu şekilde ovalamak yeterli görünüyor. Sonra suyu süzerek bir kaba aktardım. Bu işlemi aynı sumakları kullanarak 3 kere tekrar ettim. Amaç meyvedeki ekşiyi olabildiğince alabilmek.
Tüm ekşi suyu bir kapta biriktirdim. Üzerine azıcık un serptim. Un tortunun dibe çökmesini kolaylaştırıyor. Artık 8 saat bekleyeceğim. Sonra en üstteki duru suyu bulandırmadan yavaş yavaş geniş plastik kaplara alacağım. Ne kadar çok kabınız varsa o kadar iyi. Bu aşamada amaç suyun buharlaşmasını sağlayarak ekşiyi koyulaştırmak. Elbette kapları güneşe koyuyoruz. Verilen tariflerde bu işlem için 3-6 gün diyen de var, 2 ay diyen de. Havanın ne kadar kuru gittiğine göre değişen bir aralık. Süreye karar verirken koyulaşma miktarına bakarak karar verebiliriz. Kıvamın uygun olduğunu düşündüğünüzde akıtı muhafaza edeceğiniz cam şişe ve kavanozlara alıp bir gün boyunca güneşte bekleterek ikinci bir koyulaştırma işlemi yapacağız. Ne kadar koyulaşırsa dayanıklılığı o kadar artar. Nar ekşisi veya pekmez kıvamına gelebilsek ne güzel olur mesela. Bundan daha sulu bir kıvam tutturursak ekşiyi buzdolabına koyarak saklayabiliriz. Sumağın asit oranı yeterliyse bu da bir koruma sağlayacaktır. Kalan posa da hem tohumluk hem de kuş yemi olarak etrafa serpilecek.
Kaynatma işlemi olmadan güneşin verdiği lezzetle elde etmeyi umduğum mor bir ekşinin yolunu gözlüyorum. Bakalım gelecek mi?
Not: Günde en az bir defa karıştırmak hem buharlaşmayı kolaylaştıracaktır hem de bir okuyucumun belirttiği üzere üzerinde küf oluşmasını engelleyecektir.
Not(2): Ekşi su asidik olduğu için metalle etkileşime girebilir. Plastik kap bu yüzden önerildi. Denemek isteyenler eğer varsa cam kaplarda yapabilir. En sağlıklısı da bu olur.
