elvedasını gördüm

En değerli tohumlardan. Çünkü çok az. Taşlara gölgesini düşürmüş, güneşin alnında parlıyordu. Merhabasını görmedim ama elvedasını gördüm. Çiçekler tohuma dönüşürken de bir çiçek gibiydi ters şalba (Salvia napifolia).Çok yıllık bir adaçayı türü. Yaprakları Brassica napus’a benzetildiği için “napifolia” tür adını almış. Pancar yapraklı adaçayı olarak da biliniyor. Trakya, Kuzey Marmara, Orta kıyı Ege ve Doğu Akdeniz’de yaşıyor.

Yaban hayatını çeken bir süs bitkisi olarak yetiştirilmesine bakacak olursak diğer ballıbabagiller üyelerinden biraz daha fazla çekiyor olabilir arıları ve kelebekleri. Çiçeği de nektarı da bol çünkü. Ama benzetilebileceği Salvia verticillata kadar bol değil. İki bitkiyi hatta Salvia russellii’yi de katarsak üç bitkiyi birbirinden ayırabilmek için vertikillasterdeki* çiçek sayısına bakabiliriz. Salvia napifolia 8 ila 20 çiçekli, Salvia verticillata 20-40, Salvia russellii 20-30 çiçekli oluyor.

Adaçayı türlerinin birçoğunda olduğu gibi şifalarından yararlandığımız bir tür mü, bilmiyorum. Ama adaçayları halüsinojenik etkiler de barındıran bir cins olduğu için kullanımına yönelik bir referansa rastlamadan tadına bakamam. Ben bakamam ama arılar, kelebekler pekâlâ bakar. Onlar için olduğu kadar görmek için de ekiyorum. Yanıbaşımızda salınırken bahçenin canı çekmesin diye de.

*

Özenle ektiğim tohumlardan hiç ses çıkmadı. Bahçeye rastgele saçtığım tohumlardan biri ise çimlendi. Bahçe tok. Demek ki tohumlar güneş görmek istiyor.

*

Elbette vazgeçmedim, ekim denemelerine devam ettim. Geçen seneden beri çiçeklenmesini beklediğim ilk yaprakların ters şalba olduğu, ters şalbanın çiçek açtığı doğrudur. Sonbaharda ince bir toprak örtüsüyle, hafif de parmaklarımla toprağı karıştırarak ektim. İstedim ki rastgele olsun biraz da. Güya tohumu kandırıyorum. Toprağı ince dallarla örterek kedilere karşı önlemimi de aldım. Bu kadar. Tohumlar Mayıs ayında çimlendi. İlk seneyi yapraklı geçirdikten sonra ikinci baharında çiçek açtı.

Tek başına bile bir leylayı kendinden geçirmeye adayken bir aradayken ne yaparlar insana? İşte bu kötü fotoğraflar olanı göstermeye aday değil.

Dua: Ters şalba yüreğine düşsün, ey.

(İlk yapraklar Mayıs 2021, çiçekli bitki Haziran 2022)

* Vertikillaster; dallar üzerindeki her bir boğumda yer alan çiçek kümesine verilen ad.

Yukarıya kaydır