Bu çevrede köylünün yiyecek bitkisi olarak kullandığı bir tür nakıl; Gıvışgan (Silene behen) Karanfilgiller’den, Tübives’e göre; Antalya, Bursa, Eskişehir, Hatay, İçel, İzmir, Kütahya, Muğla’da yetişen, 0-1400 rakımları arasında görebileceğimiz bir bitki. Yetişkin birey 90cm’e kadar boylanabiliyor.
Körpe bitkinin topraküstü kısımları ıspanak gibi kavruluyor veya gözleme yapılıyor. Karışık ot yemeklerinde, keskin aromaya sahip bitkilerle birlikte kullanınca daha güzel oluyor. Öte yandan Gıvışgan’ı çok çok sevip bostanına eken de var. Gelgelelim yapraklarını yiyeceğim deyince bu ejderha yumurtalarını görmek mümkün olmuyor. Seyrederek mi doyarsınız, yiyerek mi, ona siz karar verin.
Erhan Tuzlacı’nın “Türkiye’nin Yabani Besin Bitkileri ve Ot Yemekleri” kitabında bu tür yenilebilir olarak kaydedilmemiş. Bunun yanında yenilebilir Silene türleri olarak verilenler şunlar;
– Silene alba subsp. divaricata
– Silene alba subsp. eriocalycina
– Silene compacta
– Silene conoidea
– Silene longipetela
– Silene vulgaris
– Silene vulgaris var. vulgaris
Gıvışgan’ı da (Silene behen) Silifke semalarından ben kaydetmiş olayım.
Olgun çiçekteki mor damarlar sararak tohum kapsülünü bir zar gibi sarıyor. İyice olgunlaşmadan tohumunu çıkarmak pek mümkün değil. Kuruduğunda kese kırılıp içinden tohumlar alınabiliyor. Derin oluklu ve tırtıklı tohum yapısı toprağa tutunmayı kolaylaştırıyor olmalı.
Not: Son iki fotoğraf yenilebilecek kıvama gelmiş, gelmek üzere olan körpe bitkiyi gösteriyor.
