Ege ve Akdeniz’de yetişen bir bitki bit otu (Staphisagria macrosperma). Mevzec, mezevek, hezaren adlarıyla da biliniyor. Yapraklar el ayası kadar, irice, çiçek dalları 70-150 cm. boyunda, mayıs, haziran aylarında çiçekli, çiçekler mavi renklidir.
Kurutulmuş olgun tohumları eskiden yatıştırıcı, müshil ve kusturucu olarak kullanılmıştır. Fakat çok zehirli bir bitki olması sebebiyle dahilen kullanımı terkedilmiştir. Şimdi sadece harici olarak bit, pire gibi böcekleri öldürmek için bitkiden yararlanılıyor. -“Toz, infüzyon (%1-3) veya merhem (10 gram tohum tozu, 200 g eritilmiş lanolin içinde bir müddet tutulduktan sonra sıcakken süzülür, vücuda veya başa sürülür.”- Haricen kullanıldığında dahi toksik etkisinin görülebildiği bilgisi verilmekte. Olgunlaşmış tohumlar toplanıp güneşte kurutularak kullanılıyor. Homeopati’de de değerlendiriliyor ancak bitkinin potansiyeli yanına dikkatli yaklaşmayı gerektirdiğinden bu bahsi es geçiyorum. Otlayan hayvanlarda da zehirlenmelere sebep olabilir.
9 Ağustos 2020
Bit otu’nun (Staphisagria macrosperma) tohum keseleri çatladı, tohumları olgunlaştı. Düşük rakımlarda çoktan saçmış olabilir tohumlarını. Tübives’te 0-250 rakım arasında yetiştiği bilgisi veriliyor ama 900 rakımda bulunan bahçemize küçük bir fideyi taşımıştım, boy verdi, çiçek açtı. Bu sayede tohumlarını alabildim. Sonbaharda ve ilkbaharda tohumdan ekmeyi deneyeceğim. Düşük rakımları sevdiğine göre korunaklı bir yere ekmek gerekecek. İlkbaharın ilk çiçeklerinden, bu yüzden sonbahar ekimleri büyüme şansını artıracaktır. İki yıllık olmasına rağmen belki burada tek yıl ömür sürecek. Ama çiçeklerini görebileceğim.
Not: Eski adı Delphinium staphisagria idi.
