Kaplan otu (Doronicum orientale) olarak adlandırılmış ama otu var kaplanı yok. Kocaeli Bitkileri web sitesinde verilen bilgilere göre bir tür Doronicum bitkisinin Arapça adının tercümesini kullanıyormuşuz (Hanekün nemr). İsim bitkinin kaplanlar için zehirli olmasına işaret ediyor. Böyle olunca kaplanın yokluğu daha da göze batıyor. Aynı zamanda insanlar için de zehirli.
Doğu ve Güneydoğu Anadolu dışında Türkiye’nin her yerinde ormanlarda, çalılıklarda, gölgelik ve taşlık yamaçlarda yetişiyor. Aynı zamanda popüler bir süs bitkisiymiş. Benimse ilk karşılaşmam. Bu yapraklardan bir papatya çıkacağına hiç ihtimal vermemiştim. Çiçeğini açıp kendini belli edene kadar Yörük gülü diye okşadım yapraklarını. Öte yandan bu şaşırmaca iyi oldu. Böylece Kaplan otu’nun merhabasını görüntüleyebildim. Bu çiçek, çalılığın hiç elleşmediği, her oyuğa, her duldaya yayılan Kaplan otu halısının yüzünü gösteren ilk çiçeği. Daha ortadaki onlarca tüpsü çiçeğini açmadı bile. Güneşi, geç kalan kış bulutları arkasında saklanıyor. Geri kalanı açtığında karşılaştığımız yamacın nasıl görüneceğini hayal edince bile yerimde duramıyorum. Bir gün evde dursam ikinci gün hadi gidelim diyorum. Yolunu su yolu belledim.
Diğer özellikleri yanında bu türü tanımanın en kolay yolu, her bitkinin bir çiçek başına sahip olması, gövde yapraklarının gövdeyi sarması, yaprakların genişçe bir yüreğe benzemesi ve özellikle gövde yaprak kenarlarının düzensiz dişli olmasıdır. Ama bundan da önce birçok Doronicum türü doğal yayılışlarına bakınca eleniyor. Akdeniz’e sadece iki türü inebilmiş, diğer ihtimal olan Doronicum haussknechtii su kenarlarında ve daha yüksek rakımlarda yetişiyor. Bitkinin yerleşmeyi sevdiği yuvaların özellikleri, adına ulaşabilmenin de bir yolu. Kimi böyle gösterişini, gölgeli çalılıkların içine düşen ışık hüzmelerini emanet ederken, kimi açıklıkları, kimi su kenarlarını, kimi kumulları, kimi kayaları seviyor. O gülün boyu, rengi, huyu, suyu yerle ilgili. Gülün yeri aynı zamanda yerin gülü.
Not: 1. ve 3. fotoğrafta görüntüye giren dikensi uçlu yaprak ve odunsu dal Kermes meşesi’ne ait.
