İki gündür geçen seneden beri peşinde olduğum bir soğan türünü arıyorum. Bitkinin yeni bir tür olma ihtimali ortaya çıkınca soğan örneklerini Ege Üniversitesi’nden Hasan Yıldırım hocamıza göndermiştim. Büyüyebildiklerinde bir cevap almak mümkün olacak. Ama bitkiler insan elinin pek müdahil olmadığı alanlarda öyle güzel saklanıyorlar ki. Belki soğanlı bir bitki hareket edemez ama çevresindeki bitkiler sürekli hareket hâlinde. Sonra geyikler var, keçiler var derken, ara ki bulasın. Yorgun ve hayal kırıklığına uğramış bir biçimde eve dönüyorum. Bugün hadi dedim, yürüyelim ama aramayalım artık.
Her sene değişen bir manzara. Bitki topluluğuna katılan yeni misafirler. Kısa bir süre konaklayıp gidecek olanlar. Bu senenin hâkim bitkisi; meşe fiği ve bahçe tacı. Geçen sene sarı burçak, önceki sene eşek helvası idi buraların efesi. Bir çekirge kuş ötüşlerinden kaçmak için yemliğin tohumları arasına saklanıyor. Gernevük dağın tüm arısını başına toplamış. Kaplumbağanın biri önce meşe fiğini sonra sarı burçağı öyle hızlı yiyor ki.
Orman İşletme, büyümesinden memnun olmadığı alanlarda kızılçamların hâkim olabilmesi için çalıların üstünü kuru dallarla örttürdü. Bu kadar değişen, dönüşen, çürüyen, ayrışan, yeniden büyüyen ve çağlayan ve vızıldayan bir topluluğu yönetmeye kalkmak o kadar acınası bir çaba ki. Elbette hiçbir şey istedikleri gibi gitmiyor. Gitmeyecek de.
Bir şey aramadığımda ne çok şey buluyorum. Yola haksızlık etmeyince kendini gösteren bir soğanı mesela. Yola ışık düşüren soğanı.
*
Kirli soğan (Allium bassitense) olduğu anlaşıldı. Şimdiye kadar Türkiye’de sadece Doğu Akdeniz’den kaydı var. Bir de Suriye’de yetişiyor.
