Dün tanıştık; er sütotu (Polygala venulosa). Nadir görülen türlerdenmiş. Türkiye florasına Asuman Baytop tarafından kaydı yapılmış. Asuman Baytop diyor ki; “Nisan 1971 günü, Didim yolu üzerinde, Didim’e takriben 10 km kala, bir sırtta, çiçekli ve meyveli hâlde tesadüf ettik.”
Bugün Asuman Baytop’un dolandığı o sırtta hâlâ er sütotu ve yine Baytop’un kaydıyla ona komşu tüylü laden, ezentere, halil ibrahim zahteri, arap güneşotu, ölmez çiçek olduğunu düşünebilmek isterdim. Ama gözümün önüne yazlık siteler, marketler, benzin istasyonları geliyor.
Ben de kaydımı tutayım; Mayıs 2019 günü, Gavur Hayatı’nda (Bozburun), kesilmiş orman alanında rastgele dolaşırken, bir ot gördüm. Küçük ama göz alıcı, damarlı, mavi çiçekleri vardı. Hepi topu 2 taç yaprağı* olan maviler salınıyordu üzerinde. Gözlerimi alamadım geri.
Er sütotuna komşu bitkiler de şunlardı; tüylü laden, alıç, kermes meşesi, hoş kantaron, kızılçam, kedi nanesi, anuk, bahçe tacı, mürdümük türleri, üçgül türleri, dağ çayı, arap sümbülü, acı süpürge, hanım kavgalaz, dallı rezene, pülüskün, topuz, boyacı sumağı, menengiç. Benim kaydım Baytop’unki gibi kendinden emin değil tereddütlü. O da olabilir öbürü de. İnsanı bilmek de sevindirirken yeryüzünü sevindirmeye ot yeter.
48 sene sonrasını düşünüyorum. Marketleri, istasyonları, siteleri konduramıyorum buraya. Konacak olsalar yıkıyorum gözümün önünden.
* Ortadaki miniminnacık beyaz çatallı yapı çiçekken çevrede çiçeği saran mavi-mor yapraklar çiçeğe ait değilmiş, onlar yaprakçık (brakte)
