Nasıl şanslıyız bu devle aynı coğrafyada yaşadığımız için. Çiçekleri saran kapitulanın* küçük batar batmaz dikenleri, 3 metreye kadar uzayabilen boyu, kocaman taban yaprakları, incecik orta yaprakları, 3 veya 4 tane kısa veya hemen hemen sapsız kapitulası, yivli gövdesiyle burada. Akdeniz’de ve Güneydoğu Anadolu’nun batısında, 200-1100 rakımları arasında yetişiyor. Bir de Lübnan’la Filistin’den kaydı var. Yani yine bir Doğu Akdeniz endemiği.
5 yıldır önünden geçtiğim bitkinin çiçekleriyle yeni karşılaşmamın sebebi yaşadığı tarlanın sürülmesi ve belki de keçilerdi. Önce bir sığır kuyruğu türü sandım. Çünkü vardı tüylü ve iri yapraklarıyla. Sonra yoktu o yapraklar. Vardı çiçek sapları göğe doğru uzarken ve sonra yoktu yerinde saplar. Bir çeşit acı saklambaç. Derkeeeen tatatatam gözleri yine sarıymış da sığır kuyruğu değilmiş. Bir sarı ateşmiş, deli salkımmış, salkım sarıbaş (Centaurea babylonica).
Bu dev kendi başına ayakta duruyor ama domatesler duramıyor. Çünkü buranın yerlisi devimiz. Tanıyor coğrafyasını. Biliyor köklerini derine, en derine salması gerektiğini. Tüyünü, dikenini yapıp iliştiriyor çiçeklerine, gövdesine. Kendi başına ayakta durmanın sırları ondan sorulsa ya.
*
23 Nisan 2022 notu
Salkım sarıbaş mı geliyor? (Centaurea babylonica) Lütfen gelsin, martın sonundan beri bir damla yağmur düşmemiş olsa da gelsin, kıraç bir bahçeye buyur edecek olsa da gelsin. Mest zamanı şimdi, aramızı yapmak için gelsin.Tohumunu ekeli, ortalığa saçalı 2 sene olmuştu. Tohumdan yetiştiren de yok ki dönüp sorayım, neye benzer, nasıl görünür o ilk yapraklar diye. Bekleyip yoklacağız artık.
* Kapitula: Çiçek başçıkları
