benzeterek

Benzetmek, bitkileri tanımaya çalışırken iyi bir adres bulma yolu. Bitkiyi önce Yoğurt otu’na benzettim (Gallium türü) Ancak otsu değil çalımsıydı. Derken Yoğurt otu’yla aynı aileden (Kökboyagiller), Rubia tenuifolia’da karar kıldım. Yani Kökboyası. Cins adı olan ‘Rubia” Latince kökenlidir, kırmızı anlamına gelir. Köklerinden elde edilen kırmızı boyaya atıftır. Tür adı olan ‘tenuifolia’ ise ince yapraklı demektir. Boyama için tercih edilen daha çok Rubia tinctorum türüdür. 18. yüzyılda en değerli renk “Türkiye Kırmızısı” adıyla tanınmaktadır ve hammaddesi Rubia tinctorum’un kökleridir. 1868’de bitkinin köklerinden elde edilen “Alizarin” maddesinin sentezlenmesiyle bitki eski önemini yitirmiştir. Ancak doğal boyama için hala önemli kaynaklardır. Alizarin sentetik olarak üretilen ilk boya olmuştur. *

4 senedir başında hiç tohum göremiyorum. Bir kaynakta tohumlarının kuşlar tarafından dağıtıldığı yazıyor. Bahçede farklı yerlerde iki kök yetişiyor. Ama umudumu yitirmiş değilim, bir tane bile olsa tohum bulup çoğaltmak için nöbet sürecek.

Alttürleri Akdeniz, Ege, İç batı Anadolu, Güneydoğu Anadolu, ve Orta Karadeniz’de yetişir. Diğer Rubia türlerinden çiçeklerinin yanal kısa saplı, daha seyrek ve genellikle halka şeklinde dizilişiyle ayrılabilir. Rubia tinctorum’da çiçeklenme gevşek, çok dallı, çok çiçekli ve çiçek dizilişi piramit şeklindedir.

* Rengin hikayesi; http://www.gutenberg-e.org/lowengard/C_Chap36.html

Alizarin’in karşılığını merak edenlere; https://encycolorpedia.com.tr/e32636

Yukarıya kaydır